wijsgerige antropologie

14-06-2014 19:04

LCHAAM & GEEST

Plato:

  • ideeënwereld = enige wereld

  • idealistisch monist.

 

Descartes:

  • Weet niet wat waar is: op zoek naar ontwijfelbare

  • Twijfel blijft bestaan. Denken-cogitogeest

  • Buitenkant = lichaam

  •  De mens heeft een combinatie van de twee dualist

 

La Mettrie:

  • Kijkt en komt nooit een geest tegen

  • Zegt dat de mens alleen een lichaam heeft

  • Empirie beslist wat waar is

  • Materialistisch monist

 

Dick Swaab:

  • Als je gaat kijken in de hersens heb je geen centrale organisatie.

  • Leidt tot een oneindige regressie.

  • dualisme materialistisch monist.

 

Ontologie: uitspraken over dingen die echt zijn (bal is rond). Is/is niet.

Fenomenologie: je kunt nooit zeker weten, want de ervaring/waarneming speelt altijd mee bij het kennen van dingen: fenomeenverschijnselen die aan je verschijnen.

 

Respect voor de mens: niet op grond van bepaalde eigenschappen, maar menselijke waardigheid.

Ziel betreft houding ten opzichte van andere mensen.

Ziel zit in de mens = de stemming in een feestje.

 

Kan de wetenschap rationele argumenten geven voor waardering?

Nee. Wetenschap=alleen feiten.

Anders: naturalistische drogreden.

 Wetenschap kan niet vertellen of wij een ziel hebben. Kan niet o.b.v feiten gezegd worden.

 

MENS & DIER

 

Plato:

  • De mens is een rationeel dier.

  • Mens lijkt in aantal opzichten op een dier maar een onderscheidend kenmerk: RATIO

    • Ratio: als je een voorstelling van iets kan maken, kunnen dieren niet geen ratio.

 

Aristoteles:

  • De mens is een politiek dier.

  • Politiek is het belangrijkste kenmerk.

  • Politiek is zorgen voor een goed leven.

  • Mensen hebben niet net als bijen regels in een bijenkorfpolitiek nodig.

1. Mens = dier

 

  • Evolutietheorie Darwin (biologen)

  • Graduele verschillen (groter/kleiner)

 

Frans de Waal: boek Chimpanseepolitiek.

  • Maakt dieren menselijker dan ze zijn.

  • Ingrediënten die bij diersoorten ook voorkomen:

    • Altruïsme

    • Sympathie

    • Inleving

    • Goed/kwaad

 

Midas Dekkers:

  • Maakt van de menselijke trekken, dierlijke trekken.

  • Boek: de Larf: schrijft over periode van ontpoppen.

 

2. Mens ≠ dier

 

  • Augustinus

 

God → mens (intrinsieke waarde)

↓

w

Instrumentele waarde

ereld

 

zee

aarde

dieren

 

- Er zit dus een kloof tussen mens dier

- Mens heeft een intrinsieke waarde

 

  • Gelovige sofisten: dieren hebben geen ziel

  • Ongelovige: Merleau-Ponty: mens is/heeft zelfbewustzijn (schaamte)

    • Zelfervaring: fenomenologie: schaamte/schuldgevoel/trotshebben dieren niet

 

3. Mens = dier + iets

Taal:

  • Vermogen tot communicatie.

  • Voorafgegeven arbitrair betekenissysteem.

    • Regels maar hadden net zo goed andere regels kunnen zijn.

 

iets: moraal. Frans de Waalmoraal: regels, gedrag, sympathie

Trial and error dieren kunnen denken, maar niet abstract: geen voorstellingswereld.

 

Artikel mens + dier blz. 16 t/m 19

 

 

 

 

 

 

4. Mens = dier – iets

iets: instinctzekerheid veel minder bij mens dan bij dier. Mens moet zelf denken

 

Friedrich Nietzsche:

  • God is dood, we hebben geen enkel houvast.

  • Alles moet je zelf scheppen: kan de zwakke mens nietÜbermensch nodig: geesteskracht.

    • Er is nog geen Übermensch geweest, wel voorschaduwen: Christus, Napoleon.

 

Intellectuele capaciteiten: puur uit noodzaak om te overleven, verder is de mens een zwak dier

 

MENS & MACHINE

 

Wat is een machine?

-een geheel

-onderdelen hebben een functie

-statisch (organisme is dynamisch)

 

Newton: mechanica

-bestuderen van het geheel d.m.v. de bewegingswetten van de onderdelen

Descartes:

-lichaam = machine, geest = onstoffelijk

LaMettrie: Mens = machine (geen geest)

 

Freud: stoommachine

>onbewuste druk: stoom afblazen (symptomen)

 

geest – hersenen?

 

Homunculus?

-poppetje in je hoofd dat alles regelt (telefooncentrale)

>kan niet: elke homunculus heeft een eigen homunculus nodig om te kunnen functioneren

>oneindige reeks

 

computer

-informatieverwerkende machine

>input verwerkt tot output

 

Daniel Dennett: de mens is een computer

 

Alan Turing: wiskundige (ontslagen om homoseksualiteit: logo van apple)

-Turing test:

2 kamers: 1 met een mens, 1 met een computer

>briefjes met vragen en antwoorden uitwisselen

>binnen 10 minuten geen antwoord: welke kamer is de mens?

>computers kunnen denken (geen wezenlijk verschil)

 

 

 

John Searle

-commentaar: Chinese kamer

>computer geeft goed antwoord

>computer kan symbolen schuiven (geen begrip of trots)

wezenlijk verschil: menselijk begrip

 

Gerald Edelman:

-de mens is geen computer

-de mens is een darwinistische machine

 

 

 

 

 

 

 

 

Terug